Dosya İşlemleri

Dosya İşlemleri: Okuma, Yazma ve Güvenli Yönetim

Kalıcı Veri Yönetimi

Şimdiye kadar verilerimiz sadece program çalıştığı sürece bellekte var oluyordu. Program sonlandığında tüm veriler siliniyordu. Dosya İşlemleri, verileri diskte (hard disk, SSD) bir dosyaya kaydederek veya oradan okuyarak programlarımızın kalıcı veri kullanmasını sağlar.

Python, bu işlemleri gerçekleştirmek için basit ve güçlü yerleşik fonksiyonlar sunar.

1. Temel İşlem: Dosya Açma (open())

Bir dosyayla işlem yapmaya başlamadan önce, onu açmamız gerekir. Bu işlem için open() yerleşik fonksiyonu kullanılır.

Söz Dizimi

dosya_nesnesi = open(dosya_adi, mod)

Parametre	Açıklama
dosya_adi	İşlem yapılacak dosyanın yolu ve adı (string).
mod	Dosyayı hangi amaçla açacağımızı belirten tek harflik string.

Temel Dosya Kipleri (Modes)

Kip	Açıklama	Davranış
'r' (Read)	Okuma. Dosya mevcut değilse hata verir.	İmleç başlangıçta olur.
'w' (Write)	Yazma. Dosya varsa, içeriğini SİLER ve sıfırdan yazar. Yoksa oluşturur.	İmleç başlangıçta olur.
'a' (Append)	Ekleme. Dosya varsa, içeriğin sonuna ekler. Yoksa oluşturur.	İmleç her zaman sonda olur.
't' (Text)	Metin kipinde açar (Varsayılan).
'b' (Binary)	İkili (Resim, video vb.) kipinde açar.

2. Dosya Okuma İşlemleri

Bir dosyayı okuma kipinde ('r') açtıktan sonra, içeriği üç farklı şekilde okuyabiliriz:

Metot Adı	Açıklama
.read()	Dosyanın tüm içeriğini tek bir dize (string) olarak okur.
.readline()	Dosyanın sadece bir sonraki satırını okur.
.readlines()	Dosyanın tüm satırlarını okur ve her satırı listenin bir öğesi yapan bir liste döndürür.

# Okuma örneği
dosya = open("notlar.txt", "r")

tum_icerik = dosya.read()
print(tum_icerik)

dosya.close() # ÖNEMLİ: İşlem bitince kapatılmalı

Kendiniz Deneyebilirsiniz:

3. Dosya Yazma İşlemleri

Dosyaya veri yazmak için 'w' (yazma) veya 'a' (ekleme) kipleri kullanılır.

• 'w' Kipi Uyarısı: 'w' kipi, dosyayı açtığı an içindeki her şeyi siler. Dikkatli kullanılmalıdır.

• .write() Metodu: Dosyaya dize (string) yazar. Yeni satır karakteri (\n) eklemek gerekir.

# Yazma örneği ('w' ile)
dosya_yaz = open("yeni_rapor.txt", "w")
dosya_yaz.write("İlk satır yazıldı.\n")
dosya_yaz.write("Bu, ikinci satır olacak.")
dosya_yaz.close()

Kendiniz Deneyebilirsiniz:

4. Güvenli Dosya Yönetimi: with open(...) (Context Manager)

Dosya işlemlerinde en önemli kural, işlem biter bitmez dosyayı .close() ile kapatmaktır. Kapatılmazsa, veri kaybı yaşanabilir veya dosya kilitli kalabilir.

Bu kuralı garanti altına almanın en güvenli ve Pythonic yolu with ifadesini kullanmaktır.

with bloğu, ne olursa olsun (hata bile olsa) bloktan çıkıldığında dosyanın otomatik olarak kapatılmasını sağlar.

# Tavsiye Edilen Yöntem
with open("ornek.txt", "r") as dosya:
    # 'dosya' nesnesi sadece bu blok içinde geçerlidir
    for satir in dosya:
        print(satir.strip()) # Satır sonundaki boşlukları 
                             #(\n) temizler
        
# Bu noktada, dosya otomatik olarak kapatılmıştır. `.close()` 
#gerekmez.

Kendiniz Deneyebilirsiniz:

5. CSV, JSON Gibi Yapılandırılmış Veri

open() genellikle düz metin dosyaları için kullanılır. CSV (Virgülle Ayrılmış Değerler) veya JSON gibi daha karmaşık, yapılandırılmış veri formatlarıyla çalışırken, Python'ın yerleşik csv ve json modüllerini import ederek kullanmak daha doğrudur.

import json

# JSON dosyasına yazma örneği
veri = {"isim": "Ali", "yas": 30}
with open("kullanici.json", "w") as f:
    json.dump(veri, f) # Sözlüğü JSON formatına çevirip dosyaya yazar

Kendiniz Deneyebilirsiniz:

Kalıcı Veri Gücünü Kullanın

Dosya işlemleri, Python programlarınızı geçici olmaktan çıkarıp, verileri kalıcı olarak depolayan güçlü araçlara dönüştürür. Unutmayın:

1. Daima doğru kipi ('r', 'w', 'a') seçin.

2. Her zaman with open(...) as f: yapısını kullanarak dosya kapatmayı garanti altına alın.

🔥 Python Kariyerinizi Hemen Başlatın!
Hemen kursumuza kaydolun ve bu güçlü araçları kullanarak profesyonel Python geliştiricisi olma yolunda ilk adımı atın. Kursumuzdaki uygulamalı modüller, sizi sadece bir yazılımcı adayı değil, hazır bir profesyonel haline getirecek. Python Eğitimini Udemy platformunda bulabilirsiniz.
[ Python Eğitimi Sıfırdan İleri Seviye ]
Tıklayın ve Python Eğitimine Hemen Kaydolun!